Bijar

Bijar (ook Bidjar, Perzisch بيجار Bijar)

is een stad in de Iraanse provincie Kordestan. In 2006 werden ongeveer 46.156 bewoners gecontacteerd.[2] Door de ligging op 1920 m hoogte wordt Bijar ook wel het dak van Iran genoemd. De stad ligt aan een oude handelsroute van Hamadan naar Tabriz.

De meeste inwoners van Bijar zijn Koerden. Bidjar staat internationaal bekend om zijn elegante en antieke tapijten (→ Perzische tapijten) en textiel. Het woord Bijar zou een variant kunnen zijn van het Koerdische woord Bajar/Badshar voor stad en de volledige naam van de stad is Bijar-e Garrus. Andere vermeende afleidingen van de naam Bijar omvatten Bid-zar (weiland), wat taalkundig ongebruikelijk is.

Vervaardiging van tapijten in Bijar

De stad Bijar ligt ongeveer 80 km ten noordoosten van Sanandaj. Deze twee steden en hun omgeving stonden al in de 18e eeuw bekend als belangrijke centra van tapijtweverij. De tapijten uit de Bijarstreek hebben andere motieven dan de Senneh tapijten. Maak onderscheid tussen "stedelijke" en "landelijke" Bijar-tapijten. Bijar tapijten hebben hun dichte pool verloren, die is gemaakt met de speciale natweeftechniek en met behulp van een speciaal gereedschap. De ketting-, inslag- en pooldraden worden tijdens het knoopproces vochtig gehouden. Naarmate het afgewerkte vloerkleed droogt, zet de wol uit en wordt de textuur zeer compact. Bovendien wordt het weefsel gecondenseerd door de knoop op te hangen door krachtig te hameren op een apparaat in de vorm van een spijker die tussen de kettingdraden wordt gestoken die hangen terwijl ze worden vastgemaakt. Als alternatief zijn de kettingdraden in de diepte gelaagd en wordt het weefsel extra samengedrukt met inslagdraden van verschillende diktes. Gewoonlijk is een van de drie inslagdraden aanzienlijk dikker dan de andere. De knopen zijn symmetrisch, hun dichtheid is 930-2100/dm², meer zelden zelfs meer dan 6200/dm².

De kleuren van de Bijar tapijten zijn zeer verfijnd, licht en donkerblauw en van rijk tot bleek meekrap. De patronen zijn traditioneel Perzisch, voornamelijk Herati, maar Mina Khani, Harshang en eenvoudiger medaillonvormen zijn ook te zien. Vaak is het model rechter. Kenmerkend is dat ornamenten vaak de gebruikelijke begeleidende contouren in contrasterende kleuren missen, die vooral bij kleinschalige modelelementen voorkomen. Bijar tapijten zijn echter meer herkenbaar aan hun bijzondere, stijve en zware textuur dan aan hun patroon. Tapijten uit de Bijar-regio zijn moeilijk te vouwen zonder de vloer te beschadigen. Tapijten van normale grootte, maar met alleen voorbeelden van mogelijke velden en randen, worden in de handel vaak "Wagireh" (patroontapijt) genoemd. Ze worden vaak gezien in de Bijar-regio. Bijar exporteert nog steeds nieuwe tapijten, vaak met minder uitgebreide Herati-ontwerpen en goede synthetische kleuren.[59]

Bijar en omgeving zijn een centrum van tapijtproductie. Bidjar tapijten genieten een bijzondere reputatie vanwege hun fijne en zeer robuuste structuur. Ze zijn bijzonder resistent omdat de inslagdraden worden bevochtigd en met een ijzeren kam worden gehamerd.
Omdat dit erg vermoeiend is, worden Bidjar tapijten vaak door mannen geknoopt. De schering en inslag zijn van katoen, het vlies van wol en de fijne espamplars van kurkwol. Als je de Turkse knoop gebruikt. Ze worden meestal niet in fabrieken gemaakt, maar thuis volgens de individuele ideeën van de wever. Dit maakt ze levendig en expressief.

Kenmerkend is het gebruik van een versie van het Herati-motief met een klein rozet tussen een ruit. Dit basismotief loopt vaak ook langs het centrale medaillon (met de kenmerkende hoekige omtreklijn), maar verandert dan van kleur.
Andere versies van Bijar-tapijten gebruiken bloemmotieven, waaronder een grote rozet met acht bloembladen. Meestal rood en blauw. De beste Bijar-tapijten worden niet geknoopt door de Koerden, maar door de Afşar-afstammelingen in het dorp Tekab, ongeveer 50 km ten westen van Bijar.